Aneurizme perifernih arterija su patološka proširenja perifernih arterija uslijed slabljenja arterijskog zida.
(Vidi također aneurizme.)
Oko 70% aneurizmi perifernih arterija su u poplitealnom, a 20% u iliofemoralnom području. Aneurizme na toj lokalizaciji većinom su praćene i aneurizmom abdominalne aorte, a u > 50% su bilateralne. Ruptura aneurizme je rijetka, češće se kompliciraju tromboembolijom. Češće se javljaju u muškaraca (> 20: 1); prosječno starih oko 65 godina. Aneurizme arterija ruku su relativno rijetke ali mogu dovesti do ishemije uda, distalne embolizacije i inzulta.
Infektivna (mikotična) aneurizma može nastati na bilo kojoj arteriji, najčešće na femoralnoj. Obično je uzročnik salmonela, stafilokok, Treponema pallidum (uzrokujući sifilitičke aneurizme).
Česti uzroci aneurizma perifernih arterija su ateroskleroza, uklještenje poplitealne arterije i septički embolusi (koji mogu uzrokovati mikotične aneurizme).
Obično su asimptomatske. Tromboza ili embolija (ili, vrlo rijetko, ruptura aneurizme) uzrokuje tipične simptome u stopalu: bol, hladnoća, bljedilo, parestezije i izostanak pulsa. Infektivne aneurizme mogu uzrokovati lokalnu bolnost, vrućicu, malaksalost i gubitak težine.
Dijagnoza se postavlja ultrasonografski, MR ili CT angiografijom. Na poplitealnu aneurizmu se može posumnjati kada se pri kliničkom pregledu zamijeti proširena, pulsirajuća arterija.
Rizik od rupture aneurizme ekstremiteta je nizak (<5% za poplitealne i 1–14% za iliofemoralne aneurizme). Zbog toga je operativno liječenje aneurizmi arterija nogu najčešće elektivan i to kad arterija postane dvostruko veća od normalnog ili kod pojave simptoma. Operativni zahvat je indiciran u svim slučajevima aneurizmi arterija ruku zbog povećanog rizika od težih komplikacija (tromboembolizam). Zahvaćeni segment arterije se ekscidira i zamjenjuje graftom. Nakon zahvata ekstremitet je sačuvan u 90-98% slučajeva u asimptomatskih bolesnika te u 70–80% simptomatskih slučajeva.
U određenih bolesnika, endovaskularna implantacija stent-graftova je zadovoljavajuća alternativa.