Autor:
Thomas M. Ruenger, MD, PhD
Urednica sekcije:
akademkinja prof. dr. sc.
Mirna Šitum, dr. med.
Prijevod:
Zdenka Šitum Čeprnja, dr. med. i Mislav Mokos, dr. med.
Značenje riječi "dermatitis" je upala kože. Međutim, u kliničkoj dermatologiji dermatitis se koristi za opisivanje niza različitih stanja kože koja dijele isti obrazac upalne reakcije sa sličnim kliničkim manifestacijama.
Histološki, limfociti migriraju iz krvnih žila u dermis i zatim migriraju u epidermis, izazivajući međustanični epidermalni edem (spongioza), hiperproliferaciju, zadebljanje i hiperkeratozu. Dermatopatološki izraz za ovaj proces je spongiotični dermatitis ili ekcematozni dermatitis. Iako se različite vrste dermatitisa mogu razlikovati u nekim manjim histološkim značajkama, ne mogu se jasno razlikovati samo po histološkim značajkama.
Ekcem je sinonim za dermatitis, ali se često koristi, uglavnom od strane nezdravstvenih djelatnika, kao izraz za atopijski dermatitis (specifičan tip dermatitisa). Lihenoidni dermatitis i interfazni dermatitis histološki su pojmovi i klinički ne ukazuju na dermatitis.
Izraz "eksfolijativni dermatitis" više se ne bi trebao koristiti. Prethodno se koristio za opisivanje eritrodermije. Eritrodermija može biti uzrokovana dermatitisom, ali također može biti uzrokovan poremećajima kože koji nisu dermatitisi.
Simptomi i znakovi dermatitisa proizlaze iz njegovih histoloških karakteristika:
-
Eritem (zbog dermalne infiltracije i povećanog protoka krvi)
-
Zadebljanje kože (zbog staničnog epidermalnog infiltrata i edema)
-
Ljuskanje (zbog hiperproliferacije epidermisa i hiperkeratoze)
-
Pruritus (vjerojatno zbog histamina koji se oslobađa tijekom upale)
-
Erozije i moguće vlaženje, kruste i sekundarna infekcija, a sve je rezultat češanja izazvanog svrbežom
Najizraženije manifestacije u akutnoj fazi dermatitisa su eritem i ljuskanje. Najizraženije manifestacije u kroničnoj fazi dermatitisa su zadebljanje kože i lihenifikacija.