Akutna eozinofilna pneumonija

Autor: Joyce Lee, MD, MAS
Urednik sekcije: Željko Ivančević, dr. med.
Prijevod: Željko Ivančević, dr. med.

Akutna eozinofilna pneumonija (AEP) je bolest nepoznate etiologije za koju je karakteristična brza eozinofilna infiltracija plućnog intersticija.

(Vidi također Sažeti prikaz eozinofilnih bolesti pluća.)

Za razliku od kronične eozinofilne pneumonije, akutna eozinofilna pneumonija je akutna bolest koja obično ne recidivira. Incidencija i prevalencija su nepoznate. AEP se može javiti u bilo kojem uzrastu, ali najčešće pogađa bolesnike između 20. i 40. godine, a omjer muškarci:žene je 2:1.

Uzrok je nepoznat, premda AEP može biti akutna hipersenzitivna reakcija na nepoznati inhalacijski antigen u inače zdravih ljudi. Dim cigareta ili ekspozicija drugim, sličnim vanjskim zagađivačima mogli bi se uzeti u obzir.

Simptomi i znakovi

Akutna eozinofilna pneumonija je kratkotrajna akutna febrilna bolest (obično < 7 dana). Simptomi su neproduktivni kašalj, dispneja, malaksalost, mijalgije, noćno znojenje i pleuralna bol. Znakovi su: tahipneja, vrućica (često > 38,5° C), inspiratorne krepitacije obostrano bazalno, a ponekad, hropci pri forsiranom ekspiriju. AEP često započinje kao akutna respiratorna insuficijencija koja zahtijeva strojnu ventilaciju. Distributivni (hiperdinamski) šok je moguć, ali rijetko.

Dijagnoza

  • CT visoke razlučivosti (HRCT)

  • obično se uradi KKS, analiza pleuralne tekućine i testovi plućne funkcije

  • bronhoskopija se vrši zbog lavaže (analiza lavata) a ponekad radi biopsije pluća

Na akutnu eozinofilnu pneumoniju sumnja se kod bolesnika koji ima simptome akutne pneumonije koja napreduje do respiratorne insuficijencije i ne reagira na antibiotike. Dijagnoza počiva na kliničkoj slici i rutinskim pretragama, a potvrđuje se bronhoskopski.

AEP se dijagnosticira isključivanjem drugih poznatih bolesti koje uzrokuju eozinofilnu pneumoniju (npr. izazvanu lijekovima ili toksinima, u sklopu parazitoza ili gljivičnih infekcija, eozinofilnu granulomatozu s poliangiitisom, hipereozinofilni sindrom, tumore) i respiratornu insuficijenciju. KKS često ne pokazuje značajno povećan broj eozinofila, za razliku od kronične eozinofilne pneumonije. SE je ubrzana a koncentracija IgE visoka, ali nalazi nisu specifični.

Na RTG–u pluća u početku se mogu vidjeti samo diskretne retikularne ili sjene poput “mliječnog stakla”, često s Kerleyevim B linijama. Izolirane alveolarne (oko 25% slučajeva) ili retikularne (oko 25% slučajeva) sjene se također mogu vidjeti pri prvom pregledu. Nalaz je suprotan onome koji se viđa kod kronične eozinofilne pneumonije, kod koje se sjene nalaze na periferiji pluća. Mali pleuralni izljevi nalaze se kod dvije trećine bolesnika i često su bilateralni.

HRCT uvijek pokazuje patološki nalaz, obostranih, nasumce razbacanih mrljastih sjena tipa “mliječnog stakla” ili retikularne sjene.

Pregled pleuralne tekućine otkriva znatnu eozinofiliju i visoki pH. Testovi plućne funkcije često pokazuju poremećaj ventilacije restriktivnog tipa i smanjen difuzijski kapacitet za ugljični monoksid (DLco).

Bronhoskopija se vrši zbog lavaže a, ponekad, radi biopsije pluća. Bronhoalveolarni lavat često sadrži visok broj i postotak (> 25%) eozinofila. Najčešći patohistološki nalaz bioptata pokazuje eozinofilnu infiltraciju s akutnim difuznim oštećenjem i obliteracijom alveola, ali se mali broj bolesnika podvrgava biopsiji pluća.

Liječenje

  • sistemski kortikosteroidi

Neki se bolesnici s akutnom eozinofilnom pneumonijom spontano oporave. Većina se liječi prednizonom 40 do 60 mg per os 1×/dan. U slučaju respiratorne insuficijencije daje se metilprednizolon 60–125 mg IV svakih 6 sati, što je bolje.

Prognoza je obično dobra; odgovor na kortikosteroide i potpuni oporavak bez recidiva je gotovo pravilo. Pleuralni izljevi se sporije povlače od zasjenjenja parenhima.