Akutna eozinofilna pneumonija (AEP) je bolest nepoznate etiologije za koju je karakteristična brza eozinofilna infiltracija plućnog intersticija.
(Vidi također Pregled eozinofilnih bolesti pluća.)
Za razliku od kronične eozinofilne pneumonije, akutna eozinofilna pneumonija je akutna bolest koja obično ne recidivira. Incidencija i prevalencija su nepoznate. Akutna eozinofilna pneumonija može se pojaviti u bilo kojoj životnoj dobi, ali najčešće pogađa bolesnike između 20. i 40. godine, a omjer muškarci:žene je 2:1.
Uzrok je nepoznat, ali akutna eozinofilna pneumonija može biti akutna hipersenzitivna reakcija na neidentificirani inhalacijski antigen kod inače zdrave osobe. Dim cigareta ili ekspozicija drugim, sličnim vanjskim zagađivačima mogli bi se uzeti u obzir.
Simptomi i znakovi
Simptomi i znakovi akutne eozinofilne pneumonije
Akutna eozinofilna pneumonija je kratkotrajna akutna febrilna bolest (obično traje < 7 dana). Simptomi su neproduktivni kašalj, dispneja, malaksalost, mijalgije, noćno znojenje i pleuralna bol.
Znakovi su tahipneja, vrućica (često > 38,5° C), inspiratorne krepitacije obostrano bazalno, a ponekad, hropci pri forsiranom ekspiriju.
Bolesnici s akutnom eozinofilnom pneumonijom često imaju akutnu respiratornu insuficijenciju koja zahtijeva strojnu ventilaciju. Rijetko se može pojaviti distributivni (hiperdinamički) šok.
Dijagnoza
Dijagnoza akutne eozinofilne pneumonije
CT visoke razlučivosti (HRCT)
obično se urade kompletna krvna slika (KKS), analiza pleuralne tekućine i testovi za određivanje plućne funkcije
bronhoskopija se vrši zbog lavaže (analiza lavata), a ponekad radi biopsije pluća
Na akutnu eozinofilnu pneumoniju sumnja se kod bolesnika koji ima simptome akutne pneumonije koja napreduje do respiratorne insuficijencije i ne reagira na antibiotike. Dijagnoza počiva na kliničkoj slici i rutinskim pretragama, a potvrđuje se bronhoskopski.
Akutna eozinofilna pneumonija dijagnosticira se isključivanjem drugih poznatih bolesti koje uzrokuju eozinofilnu pneumoniju (npr. izazvanu lijekovima ili toksinima, u sklopu parazitoza ili gljivičnih infekcija, eozinofilna granulomatoza s poliangiitisom, hipereozinofilni sindrom, tumori) i respiratornu insuficijenciju.
KKS često ne pokazuje značajno povišen broj eozinofila, za razliku od kronične eozinofilne pneumonije. Sedimentacija eritrocita (SE) je ubrzana a koncentracija IgE visoka, ali nalazi nisu specifični.
Na RTG–u pluća u početku se mogu vidjeti samo diskretne retikularne ili sjene poput “mliječnog stakla”, često s Kerleyevim B linijama. Izolirane alveolarne (oko 25% slučajeva) ili retikularne (oko 25% slučajeva) sjene se također mogu vidjeti pri prvom pregledu. Nalaz kod akutne eozinofilne pneumonije je suprotan onome koji se viđa kod kronične eozinofilne pneumonije, kod koje se sjene nalaze na periferiji pluća. Mali pleuralni izljevi javljaju se u dvije trećine bolesnika i često su obostrani.
HRCT uvijek pokazuje patološki nalaz, obostranih, nasumce razbacanih mrljastih sjena tipa “mliječnog stakla” ili retikularne sjene.
Pregled pleuralne tekućine otkriva značajnu eozinofiliju i visoki pH.
Testovi za ispitivanje plućne funkcije često pokazuju restriktivne smetnje ventilacije sa smanjenim difuzijskim kapacitetom za ugljikov monoksid (DLCO).
Bronhoskopija se vrši zbog lavaže a, ponekad, radi biopsije pluća. Bronhoalveolarni lavat često sadrži visok broj i postotak (> 25%) eozinofila. Najčešći patohistološki nalaz bioptata pokazuje eozinofilnu infiltraciju s akutnim difuznim oštećenjem i obliteracijom alveola, ali se mali broj bolesnika podvrgava biopsiji pluća.
Liječenje
Liječenje akutne eozinofilne pneumonije
Neki se bolesnici s akutnom eozinofilnom pneumonijom spontano oporave. Većina se liječi prednizonom 40 do 60 mg per os 1×/dan. U slučaju respiratorne insuficijencije daje se metilprednizolon 60–125 mg IV svakih 6 sati, što je bolje.
Prognoza je obično dobra; odgovor na kortikosteroide i potpuni oporavak bez recidiva je gotovo pravilo. Pleuralni izljevi se sporije povlače od zasjenjenja parenhima.