Hiperkalcemija je vrijednost ukupnog serumskog Ca > 12 mg/dl (3 mmol/L), ili ioniziranog Ca > 6 mg/dl (1,5 mmol/L). Najčešće nastaje ijatrogeno. Simptomi povišene razine kalcija u serumu mogu biti od strane probavnog sustava (anoreksija, povraćanje, opstipacija) te ponekad letargija ili konvulzije. Liječi se IV primjenom fiziološke otopine uz furosemid te ponekad kortikosteroidima, kalcitoninom i bisfosfonatima.
(Vidi također opću raspravu o hiperkalcemiji.)
Etiologija
Najčešći uzrok novorođenačke hiperkalcemije
Ijatrogeno uzrokovana hiperkalcemija nastaje nakon prekomjernog davanja kalcija ili vitamina D, ili nedovoljnog davanja fosfata, najčešće kod dugotrajnog hranjenja neodgovarajućom prehranom.
Ostali uzroci novorođenačke hiperkalcemije uključuju
-
Majčina hipoparatireoza
-
Subkutana nekroza masnog tkiva
-
Paratireoidna hiperplazija
-
Insuficijencija bubrežne funkcije
-
Williams sindrom
-
Idiopatska
Hipoparatireoza ili hipokalcemija majke može uzrokovati sekundarnu hiperparatireozu kod novorođenčeta s promjenama mineralizacije kosti (osteopenija).
Do nekroze potkožnog masnog tkiva može doći nakon traume a uzrokuje hiperkalcemiju koja se obično spontano povlači.
Novorođenačka hiperparatireoza je rijetka.
Williams sindrom uključuje supravalvularnu aortnu stenozu, plućnu valvularnu ili stenozu perifernih plućnih arterija, atrijski septalni defekt i/ili ventrikularni septalni defekt, stenozu renalne arterije, aortne anomalije, lice poput vilenjaka i hiperkalcemiju nepoznate patofiziologije; novorođenče može biti malo za gestacijsku dob, hiperkalcemija se može pojaviti rano u djetinjstvu a obično prođe do 12-og. mjeseca života.
Idiopatska novorođenačka hiperkalcemija je dijagnoza koju se može postaviti tek nakon što se iskljuće svi drugi uzroci, teško ju je razlikovati od Williamsova sindroma i ponekada je potrebno genetsko ispitivanje.
Simptomi i znakovi
Simptomi i znakovi novorođenačke hiperkalcemije javljaju se kada je ukupni serumski Ca >12 mg/dl (>3 mmol/L), i mogu uključivati anoreksiju, povraćanje, letargiju, konvulzije, opću razdražljivost i hipertenziju. Ostali simptomi i znakovi su opstipacija, dehidracija, netoleriranje hrane i nenapredovanje. Neka novorođenčad ima slabost. Kod subkutane nekroze mogu se pojaviti čvrsti, ljubičasti čvorovi na trupu, bedrima ili koljenima.
Dijagnoza
Dijagnoza novorođenačke hiperkalcemije postavlja se na temelju ukupne ili ionizirane razine kalcija u serumu.
Liječenje
Izrazito povišena razina serumskog kalcija može se liječiti IV primjenom fiziološke otopine uz furosemid 2 mg/kg, ako perzistira može se dati kortikosteroid i kalcitonin. Sve više se primjenjuju i bisfosfonati (npr. etidronat PO ili pamidronat IV). Liječenje subkutane nekroze provodi se davanjem specijalnog adaptiranog mliječnog pripravka s niskom razinom kalcija, tekućinom, furosemidom, kalcitoninom i kortikosteroidima prema stupnju hiperkalcemije. Fetalna hiperkalcemija uslijed majčine hipoparatireoze liječi se ekspektativno jer obično spontano prolazi za nekoliko tjedana. Kod liječenja kroničnih stanja koriste se specijalni mliječni pripravci adaptiranog mlijeka s niskom razinom kalcija i vitamina D.