Otrovanje ugljikovodicima može nastati unosom (ingestijom) ili udisanjem (inhalacijom). Ingestija, najčešće među djecom < 5 godina, može rezultirati aspiracijskim pneumonitisom. Udisanje je češće u odraslih a može prouzročiti ventrikulsku fibrilaciju, uglavnom bez upozoravajućih simptoma. Pneumonitis se dijagnosticira na osnovu kliničkih kriterija, RTG snimke prsnog koša i oksimetrije. Ispiranje želuca je kontraindicirano zbog opasnosti od aspiracije. Terapija je potporna.
Vidi također Osnovni principi Trovanja
Ingestija ugljikovodika, poput petrokemijskih destilata (npr. benzin, kerozin, mineralno ulje, ulje za lampe, razrjeđivači boja), rezultira minimalnim sistemskim efektima, ali može uzrokovati teški aspiracijski pneumonitis. Toksični potencijal uglavnom ovisi o viskoznosti (mjerenom univerzalnim Sayboltovim sekundama—SSU). Tekući ugljikovodici niske viskoznosti (SSU <60), poput benzina i mineralnih ulja, mogu se brzo proširiti preko velikih površina i lakše izazivaju pneumonitis nego ugljikovodici sa SSU >60, koliko ima katran. Ukoliko se u organizam unesu velike količine ugljikovodika, može doći do apsorpcije i sistemskih toksičnih učinaka na CNS i jetru, a tipičnije je za halogene ugljikovodike (npr. ugljikov tetraklorid, trikloretilen).
Rekreacijsko inhaliranje halogeniranih ugljikovodika (npr. ljepila, boje, otapala, sprejevi za čišćenje, benzin, ugljikovodici i hidrofluorokarbonski plinovi koji se koriste kao pogonski plinovi u aerosolima—pogledajteVolatile Solvents), nazvano huffing ili bagging, česta je pojava među adolescentima. Može izazvati euforiju, promjene duševnog stanja i senzibilizirati srce na endogene katekolamine, što može dovesti do fatalnih ventrikulskih aritmija bez prethodnih palpitacija ili drugačijih upozorenja, često kad su bolesnici uzbuđeni. Fatalne ventrikularne aritmije mogu nastati; obično se javljaju bez prethodnih palpitacija ili drugih upozoravajućih simptoma, često kada pacijenti budu iznenađeni ili progonjeni.
Kronično uzimanje toluena može uzrokovati CNS trovanje, sa periventrikularnim, okcipitalnim i talamičkim oštećenjima.
Simptomi i znakovi
Simptomi i znakovi trovanja ugljikovodicima
Nakon unosa i vrlo malih količina ugljikovodika bolesnici u početku kašlju, guše se i povraćaju. Mala djeca mogu biti cijanotična, zadržavati dah i neprestano kašljati. Starija djeca i odrasli se tuže na osjećaj pečenja u želucu.
Aspiracijski pneumonitis uzrokuje hipoksiju i respiratorni stres. Simptomi i znakovi pneumonitisa se mogu razviti nekoliko sati prije nego što infiltrati na plućima postanu vidljivi na RTG snimci. Značajna sistemska apsorpcija, osobito halogeniranih ugljikovodika, može izazvati letargiju, komu i konvulzije. Nefatalni pneumonitis obično se izlječi za oko 1 tjedan; unos mineralnih ili ulja svjetiljke obično prolazi u 5 do 6 tjedana.
Aritmije nastaju uglavnom prije pojave kliničke slike a najčešće se ne javljaju ponovno ukoliko bolesnici nisu u stanju ekstremne agitacije.
Dijagnoza
Dijagnoza trovanja ugljikovodikom
Ako su bolesnici previše smeteni da bi dali relevantne podatke, na izloženost ugljikovodicima se može posumnjati zbog karakterističnog zadaha ili ambalaže nađene u blizini. Na nedavno udisanje boja ukazuju ostaci boje na rukama ili oko usta.
Dijagnoza aspiracijskog pneumonitisa postavlja se na temelju simptoma i znakova, kao i rendgenskog snimanja prsnog koša i oksimetrije, koja se obavljaju oko 6 sati nakon unosa ili ranije ako su simptomi teški. Ako se sumnja na respiratornu insuficijenciju potrebno je napraviti ABS. Akutni unos ugljikovodika uzrokuje depresiju CNS-a i primarno komu. Kronična izloženost određenim ugljikovodicima (n-heksan, MnBK) uzrokuje demijelinizirajuću perifernu neuropatiju. Snaga je ozbiljno pogođena, ali osjet i refleksi mogu biti minimalno pogođeni.
Trovanje CNS-a se dijagnosticira neurološkim pregledom i MR-om mozga. Glavni nalazi MR-a uključuju atrofiju, T2-ponderirani hiperintenzitet bijele tvari i T2-ponderiran hipointenzitet bazalnih ganglija i talamusa.
Liječenje
Liječenje trovanja ugljikovodikom
Kontaminiranu odjeću ukloniti, a kožu isprati. OPREZCAUTION: ražnjenje želuca, koje povećava rizik od aspiracije, je kontraindicirano.) Ne preporučuje se ni aktivni ugljen. Pacijenti koji nemaju aspiracijski pneumonitis ili druge simptome nakon 4 do 6 sati mogu biti otpušteni. Bolesnici koji imaju kliničku sliku , liječe se simptomatski; antibiotici i kortikosteroidi nisu preporučeni.