Ozljede mokraćovoda

Autor: Noel A. Armenakas, MD
Urednik sekcije: dr. sc. Lana Videc Penavić, dr. med.
Prijevod: Maja Pin, dr. med.

Većina ozljeda mokraćovoda događaju se tijekom operacija. Postupci koji najčešće ozlijede mokraćovod uključuju ureteroskopiju, histerektomiju, nisku prednju resekciju debelog crijeva, zbrinjavanje aneurizme abdominalne aorte; mehanizmi uključuju podvezivanje, presijecanje, avulzije, nagnječenje, devaskularizaciju, uvijanje i elektrokoagulaciju.

Nejatrogena ozljeda mokraćovoda čini samo oko 1-3% svih ozljeda mokraćno–spolnog sustava. Obično nastaje uslijed ozljede vatrenim oružjem, a rijetko uslijed ubodnih rana. U djece su češće avulzijske ozljede. Komplikacije uključuju peritonealno ili retroperitonealno istjecanje urina; perinefritički apsces; fistulu (npr. ureterovaginalnu, ureterokutanu); i suženje ili opstrukciju mokraćovoda, ili oboje.

Dijagnoza

  • Slikovne pretrage, eksplorativni operativni zahvat, ili oboje

Dijagnoza se postavlja na temelju anamneze, a zahtijeva visoku razinu opreza, jer su simptomi nespecifični, a hematurija izostaje u >30% bolesnika. Dijagnoza se potvrđuje slikovnim pretragama (npr. kontrastnim CT-om s ekskrecijskom fazom, retrogradnom ureteropijelografijom), eksplorativnim kirurškim zahvatom, ili s oboje. Temperatura, osjetljivost u slabinama, dugotrajan ileus, istjecanje urina, opstrukcija i sepsa su najčešći odgođeni znakovi inače okultnih ozljeda.

Liječenje

  • Za manje ozljede, perkutana nefrostoma ili ureteralni stent

  • Za velike ozljede, kirurško zbrinjavanje

Kod svih ozljeda je potrebna intervencija. Kod manjih ozljeda (npr. nagnječenja ili djelomičnog presijecanja) je često dovoljno postavljanje perkutane nefrostome ili cistoskopsko postavljanje ureteralnog stenta. Kod potpunog presijecanja ili avulzija obično su potrebni postupci rekonstrukcije, uključujući ureteralnu reimplantaciju, primarnu ureteralnu anastomozu, prednji režanj mjehura, ilealnu interpoziciju, te kao krajnju mjeru, autotransplantaciju.

Ključne točke

  • Većina ozljeda mokraćovoda događa se tijekom operacija.

  • Potrebna je visoka razina opreza, jer su nalazi nespecifični i hematurija je često odsutna.