Shizofrenija i srodni poremećaji—kratni psihotični poremećaj, sumanuti poremećaj, shizoafectivni poremećaj r, shizofreniformni poremećaj, i shizotipni poremećaj ličnosti—su karakterizirani uglavnom psihotičnim simptomima i često negativnim simptomima te kognitivnom disfunkcijom.

U psihotične simptome spadaju sumanutosti, halucinacije, dezorganizirano mišljenje i govor te bizarno i neprimjereno ponašanje (uključujući katatoniju).

Negativni simptomi odnose se na smanjenje ili nedostatak uobičajenih emocija i ponašanja, kao što su zaravnjeni afekt i nedostatak motivacije.

Kognitivna disfunkcija kod ovih poremećaja utječe na pažnju, izvršne funkcije i pamćenje.

Dijagnoza se temelji na simptomima i tijeku bolesti; biološki biljezi bolesti još nisu identificirani, ali se za njima aktivno traga.