Diseminirana intravaskularna koagulacija je stanje u kojem se mali krvni ugrušci razvijaju kroz krvotok, začepljujući male krvne žile. Povećano zgrušavanje smanjuje razinu trombocita i faktora zgrušavanja potrebnih za kontrolu krvarenja, uzrokujući pretjerano krvarenje.
-
Postoji niz mogućih uzroka, uključujući infekcije, operacije i komplikacije poroda.
-
Prekomjerno zgrušavanje slijedi pretjerano krvarenje.
-
Mjeri se količina faktora zgrušavanja u krvi.
-
Liječi se temeljni poremećaj.
(Vidi također Pregled poremećaja zgrušavanja krvi.)
Diseminirana intravaskularna koagulacija (DIK) počinje s pretjeranim zgrušavanjem. Prekomjerno zgrušavanje obično je potaknuto tvari koja ulazi u krv kao dio bolesti (kao što je infekcija ili određeni karcinom) ili kao komplikacija porođaja, zadržavanje mrtvog fetusa ili operacije. Ljudi koji imaju tešku ozljedu glave ili oštećenje tkiva uzrokovano šokom,opeklinama, ozeblinama, drugim ozljedana ili čak ugrizom otrovne zmije su također pod rizikom. Kako se faktori zgrušavanja i trombociti (fragmenti stanica koji cirkuliraju u krvotoku i pomažu u zgrušavanju krvi) troše, tako dolazi do pretjeranog krvarenja.
DIK se može razviti
Polagano razvijanje diseminirane intravaskularne koagulacije obično je posljedica raka, aneurizme ili kavernoznih hemangioma (skupljanje proširenih krvnih žila).
Simptomi
DIK koji se naglo razvija obično uzrokuje krvarenje, koje može biti vrlo ozbiljno. Ako stanje slijedi operaciju ili porod, krvarenje može biti nekontrolirano. Krvarenje se može pojaviti na mjestu intravenske injekcije ili u mozgu, probavnom traktu, koži, mišićima ili šupljinama tijela.
Ako se DIK razvija sporije, kao kod osoba s rakom, tada su ugrušci u venama (duboka venska tromboza) češći od krvarenja. Ako se ugrušci stvaraju u venama (obično u nogama), osoba može imati oticanje, crvenilo ili bol u tom području. Međutim, ponekad se simptomi ne razvijaju. Ugrušak koji se formira u veni može se osloboditi i putovati (postati embolus) u pluća. Ugrušci u plućima lmogu uzrokovati otežano disanje.
Dijagnoza
Krvni testovi mogu pokazati da se broj trombocita u uzorku krvi smanjio (trombociti se troše kada se stvaraju krvni ugrušci) i da je potrebno mnogo vremena za zgrušavanje krvi. Dijagnoza DIK-a se potvrđuje ako rezultati testa pokazuju abnormalno povećane količine d-dimera ju plazmi (tvar koju krvni ugrušci oslobađaju kada se razgrade; više d-dimera pokazuje da se stvara više ugrušaka nego obično) i često niska ili smanjena razina fibrinogena (proteina koji se troši kada se krv gruša).
Liječenje
Temeljni poremećaj mora biti identificiran i ispravljen, bez obzira radi li se o problemu prilikom poroda, infekciji ili raku. Problemi zgrušavanja nestaju kada se uzrok ispravi.
DIK koji se naglo razvija, ugrožava život i zbrinjava se kao hitan slučaj. Trombociti i faktori zgrušavanja transfundiraju se kako bi zamijenili one koji su potrošeni i zaustavili krvarenje. Heparin se može koristiti za usporavanje zgrušavanja kod ljudi koji imaju više kronični, blaži DIK u kojem je zgrušavanje veći problem nego krvarenje.